W dniach 29 września – 3 października 2025 r. odbędzie się ogólnopolska inicjatywa Ministerstwa Edukacji Narodowej. W przedszkolach realizowany będzie „Tydzień Budowania Relacji”, a w szkołach i placówkach oświatowych – „Tydzień Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej”. To czas, w którym wspólnie chcemy pokazać, jak ważne jest tworzenie bezpiecznych miejsc nauki i budowanie relacji opartych na szacunku.
Dlaczego to ważne
Badania pokazują, że 44% młodych osób doświadczyło przemocy psychicznej, a 48% przemocy fizycznej. Coraz częściej przybiera ona formy wykluczania, hejtu w internecie czy szantażu. Dlatego tak istotne jest, by rozmawiać o tym, jak rozpoznawać zagrożenia, jak reagować, gdy dzieje się coś złego i jak budować zdrowe relacje w szkole, w przedszkolu i poza nimi. Ważnym elementem tegorocznych działań jest także „Pakt dla Relacji” – symboliczny sposób podkreślenia, że szkoły, uczniowie, nauczyciele i rodzice są razem w walce z przemocą i wykluczeniem.
Materiały edukacyjne MEN
Ministerstwo Edukacji Narodowej wraz z Instytutem Badań Edukacyjnych, Ośrodkiem Rozwoju Edukacji oraz organizacjami pozarządowymi przygotowało specjalne pakiety materiałów edukacyjnych dostosowanych do różnych grup wiekowych oraz specyfiki przedszkoli i szkół.
Dla przedszkoli dostępne są scenariusze zajęć takie jak „Metafora serduszka” czy „W ławicy ryb”, a także scenariusze spotkań z rodzicami oraz materiały wspierające wychowawców
w rozpoznawaniu emocji i rozwiązywaniu konfliktów. Istnieje także „Ścieżka pomocy” dla nauczycieli i wychowawców, ukierunkowana na wsparcie dzieci w sytuacjach trudnych.
Dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych MEN przygotowało szeroki wachlarz materiałów, w tym cykl scenariuszy „Pierwsza pomoc dla zdrowia psychicznego” dla różnych klas, ebooks i broszur na tematy cyberprzemocy, bullyingu czy radzenia sobie ze stresem, a także materiały rozwijające umiejętności społeczne, asertywność i sztukę komunikacji. Do dyspozycji są też liczne plakaty, ulotki i grafiki ułatwiające promowanie kultury szacunku i bezpieczeństwa.
Zaproponowane scenariusze i akcje profilaktyczne można wykorzystać zarówno podczas Tygodni, jak i przez cały rok szkolny. Pakiet materiałów jest dostępny na stronach Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ośrodka Rozwoju Edukacji i może z niego korzystać całe środowisko szkolne – nauczyciele, wychowawcy, psycholodzy oraz rodzice, by wspólnie wspierać dzieci i młodzież w rozwijaniu kultury szacunku oraz bezpieczeństwa.
Debaty i współpraca
W ramach Tygodnia odbędą się także debaty poświęcone przeciwdziałaniu przemocy. 1 października spotkają się ministrowie, Komendant Główny Policji, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Praw Obywatelskich, Kuratorzy Oświaty oraz dyrektorzy instytucji edukacyjnych.
Z kolei 3 października odbędzie się spotkanie, tym razem z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych, młodzieżowych sejmików wojewódzkich, a także związków zawodowych i jednostek samorządu terytorialnego, ekspertów z zakresu przeciwdziałania przemocy rówieśniczej. Rozmowy będą służyły wypracowaniu rekomendacji, wskazaniu koniecznych zmian w obszarze edukacji, wzmocnieniu czynników chroniących dzieci i młodzież oraz zaplanowaniu długofalowych działań.
Kuratorzy oświaty aktywnie włączają się w inicjatywę, organizując liczne działania regionalne i lokalne. W swoich województwach zachęcają dyrektorów szkół i przedszkoli do podejmowania tematycznych warsztatów, spotkań ze specjalistami, akcji informacyjnych oraz kampanii edukacyjnych. Realizowane są działania integracyjne, konkursy, debaty oksfordzkie, prelekcje, zajęcia terapeutyczne i webinaria dla nauczycieli i rodziców, promują współpracę z lokalnymi instytucjami, takimi jak policja, poradnie psychologiczno-pedagogiczne oraz organizacje pozarządowe.
Link do materiałów – https://www.gov.pl/web/edukacja/tydzien-przeciwdzialania-przemocy-rowiesniczej
